TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna

Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie

Nasza misja

TAURON Wytwarzanie Spółka Akcyjna Oddział Elektrownia Łagisza w Będzinie - firma położona w Będzinie w Zagłębiu Dąbrowskim. Podstawowym przedmiotem działania Elektrowni Łagisza jest: produkcja energii elektrycznej, produkcja, przesył i sprzedaż ciepła, wykonywanie i sprzedaż usług w zakresie projektowania, remontów, konserwacji, napraw i modernizacji urządzeń energetycznych, elektrycznych, transportowych i innych, służących do wytwarzania energii elektrycznej i ciepła.

Elektrownia

  • osiągalna moc elektryczna 460 MWe
  • osiągalna moc cieplna 301,2 MWt

Dane techniczne

Sprawność wytwarzania
Sprawność wytwarzania przy wskaźniku zużycia paliwa na produkcje energii elektrycznej brutto w roku 2000 równą 9731 KJ/KWh wynosi 37% Wskaźnik potrzeb własnych bloków energetyczny = 7,71% Wskaźnik potrzeb własnych bloków energetyczny powiększony o potrzeby ogólne elektrowni = 9,78%
Paliwo
Podstawowym paliwem używanym w elektrowni jest węgiel kamienny

Historia

W okresie międzywojennym Łagisza podobnie jak pobliski Będzin przeżywały okres znacznego ożywienia gospodarczego. W okresie tym były tworzone założenia systemu elektroenergetycznego kraju. Atutem było sąsiedztwo z rzeką Czarną Przemszą, która mogła być źródłem wody, niewielka odległość do kopalń będących dostawcą paliwa, a także wysoki stopień uprzemysłowienia regionu, dający dobre perspektywy w kalkulacjach zbytu energii. Wybuch wojny przekreślił te plany. Odrodziły się one w okresie okupacji z innych powodów. Obszar Zagłębia Dąbrowskiego znajdował się poza zasięgiem alianckiego lotnictwa, a rozbudowująca się machina zbrojeniowa potrzebowała energii. Okupanci rozpoczęli prace przy wznoszeniu zakładu o nazwie Walter. Budowę elektrowni finansował związek „Energie - Versorgung Oberschlesien Aktiengesellschaft" (EVO). Projekt budowy „Walter" bazował na typowym rozwiązaniu (Einheitskraftwerk 300 MW) realizowanym przez Niemców na terenach Rzeszy i okupowanych ziem. Niemcy ulokowali w 1941 roku w Łagiszy podobóz KL Auschwitz. Do podobozu trafiło około 1000 więźniów, głównie Żydów z Polski, Węgier i Jugosławii. Było tam też wielu Polaków i Rosjan. Zostali oni przymusowo skierowani do budowy elektrowni „Walter". Zbliżający się front jesienią 1944 roku spowodował, że hitlerowska inwestycja została przerwana. Na terenie budowy hitlerowcy pozostawili po sobie część niedokończonych budynków, konstrukcji stalowych i żelbetowych. Pozostała również bocznica kolejowa łącząca teren budowy ze stacją kolejową Łagisza. Przedwojenne plany, jak również decyzja okupanta o lokalizacji elektrowni w tym miejscu odegrały istotną rolę na kształtowanie przyszłości Łagiszy. Teren Łagiszy usytuowany był na filarze ochronnym od robót górniczych. Był już częściowo uzbrojony i niezabudowany. Sąsiadował z rzeką Czarna Przemsza oraz wybudowaną wcześniej rozdzielnią 110/220 kV umożliwiającą wyprowadzenie mocy z elektrowni. Dodatkowym atutem było sąsiedztwo zagłębiowskich kopalń dostarczających węgiel energetyczny oraz bliskie sąsiedztwo dużych odbiorców energii elektrycznej doskonale nadawał się na lokalizację elektrowni.

17 stycznia 1958 roku podjęto ostateczną decyzję o budowie w tej lokalizacji Elektrowni Łagisza.

W tym okresie energetyka skierowana była na rozwój układów blokowych elektrowni. Poszukiwano też optymalnego wytwórcy głównych urządzeń elektrowni. Opierano się na dostawcach zagranicznych. I tak w elektrowni „Blachownia” zainstalowano urządzenia firm niemieckich (RFN) Pauker i Siemens, w Sierszy były to urządzenia francuskie a w Łagiszy zdecydowano się na urządzenia angielskie tworząc w ten sposób typoszereg elektrowni 120 MW.

Projekt nowej elektrowni opracowało Biuro Projektów Energetycznych „Energoprojekt” w Katowicach. Generalnym wykonawcą zostało Krakowskie Przedsiębiorstwo Budowy Elektrowni i Przemysłu.

Pierwszy etap budowy elektrowni polegał na zainstalowaniu 2 bloków energetycznych o mocy 120 MW każdy. Dostawcami podstawowych urządzeń elektrowni oraz dokumentacji związanej z ich montażem były firmy: Babcock and Wilcox – kocioł typu OP380, a dla turbiny typu ZK120 i generatora typu TGH120 AEI/Metropoliten Wickers.

Początek pierwszego etapu budowy w Łagiszy to marzec 1960r. 1 października 1963 oddano do eksploatacji pierwszy blok energetyczny, a 11 marca 1964 przekazano do eksploatacji blok nr 2.

We wrześniu 1965 roku rozpoczął się drugi etap budowy „Łagiszy". Generalnym wykonawcą zostało Śląskie Przedsiębiorstwo Budowy Elektrowni i Przemysłu w Katowicach. Przekazanie do eksploatacji pięciu kolejnych bloków o mocy 125 MW każdy trwało od kwietnia 1969 roku do grudnia 1970 roku. Drugi etap budowy elektrowni był etapem całkowicie polskim.  Turbiny dostarczył „Zamech” Elbląg, kotły — Raciborska Fabryka Kotłów, generatory „Dolmel” Wrocław.

Lata 80 to początek produkcji ciepła na skalę przemysłową. Wtedy powstała część ciepłownicza elektrowni. Wybudowano i uruchomiono dwa kotły wodne WP-70 po 81,4 MW każdy  oraz stację ciepłowniczą o mocy łącznej 56 MWt.

Lata 90 były dla zakładu czasem wielkich przemian w zakresie restrukturyzacji i modernizacji podstawowych i pomocniczych urządzeń wytwórczych energii elektrycznej i ciepła. Podjęte w tej dekadzie prace modernizacyjne nastawione były na poprawę wskaźników techniczno–ekonomicznych urządzeń produkcyjnych. Dostosowano bloki nr 1, 2, 6 i 7 do norm ekologicznych, które miały obowiązywać od 1998r. Zastosowano na kotłach palniki niskoazotujące w celu redukcji NOx. Uruchomiono półsuchą instalację odsiarczania spalin na blokach nr 6 i 7 w celu redukcji kwaśnych związków w wyprowadzanych do atmosfery spalinach. Zmodernizowano elektrofiltry osiągając 99% skuteczności odpylania. Zabudowano na turbinach nr 6 i 7 wymienniki ciepłownicze Up10 o mocy 126 MWt każdy, umożliwiając w ten sposób wytwarzanie ciepła w sposób kogeneracyjny.  Przekazano do eksploatacji instalację przygotowania wody technologicznej przy użyciu technologii mikrofiltracji i odwróconej osmozy. Zmodernizowano mechaniczno-biologiczną oczyszczalnię ścieków. Podjęte działania doprowadziły do uzyskania na tych blokach wskaźników emisji zgodnych ze standardami europejskimi.

W 1995 roku Minister Przemysłu i Handlu przekształcił Elektrownię Łagisza z przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa.
W 2000 r. Elektrownia Łagisza weszła w skład Południowego Koncernu Energetycznego.

We wrześniu 2001 przyjęto strategię odtworzenia mocy wytwórczych PKE SA. Podjęto decyzję o budowie bloku o mocy 460 MW wyposażonego w kocioł fluidalny na parametry nadkrytyczne. Był to pierwszy tego typu kocioł w Polsce opalany węglem kamiennym. W ówczesnym czasie była to największa jednostka tego typu na świecie. Inwestycja zakładała maksymalne wykorzystanie istniejącej infrastruktury technicznej, co w znacznej mierze pozwoliło obniżyć koszty tej inwestycji.

6 grudnia 2006 roku PKE SA, w tym Elektrownia Łagisza weszła w skład nowo powołanej grupy energetycznej Spółka TAURON Polska Energia S.A. stając się tym samym drugą pod względem wielkości spółką energetyczną w Polsce

Obecny stan technologiczno-produkcyjny Elektrowni Łagisza ukształtowany został w 2009 roku, kiedy to oddano do eksploatacji blok 460 MWe z kotłem CFB (cyrkulacyjnym złożem fluidalnym). Blok ten, który w momencie oddania był pierwszym takim blokiem na świecie, zastąpił pięć wycofanych z eksploatacji bloków starszej generacji (3x120 MWe + 2x50 MWe). W efekcie podniosła się znacznie sprawność produkcyjna i zwiększyła efektywność ekonomiczna elektrowni. Zmniejszyła się globalna emisja pyłu i gazów co przyniosło  znaczące zmniejszenie obciążenia dla środowiska naturalnego. Zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej w sprawie emisji przemysłowych, która  obowiązuje od 2016 roku, następne  urządzenia będą stopniowo wyłączane jako nie spełniające wymogów w zakresie  emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu oraz pyłów. Ostatnie dwa bloki klasy 120 MW, które pracowały w Elektrowni Łagisza od początku lat 70–tych dwudziestego wieku, zostały wyłączone z eksploatacji z początkiem stycznia 2021 r..  
Energię elektryczną produkuje aktualnie w Elektrowni Łagisza tylko jeden blok energetyczny o mocy 460 MWe. W 2020 r. z uwagi na duże, lokalne zapotrzebowanie na ciepło poddany został pod tym kątem modernizacji. W ten sposób przystosowano go do wytwarzania  oprócz energii elektrycznej również ciepła grzewczego dla Zagłębia Dąbrowskiego.  Modernizacja bloku 460 MW to był proekologiczny projekt, którego główną zaletą było zastąpienie starej technologii najnowocześniejszymi rozwiązaniami technologicznymi. Na inwestycję złożyły się trzy elementy. Pierwszym było dostosowanie turbiny do pracy w kogeneracji (proces skojarzonego wytwarzania ciepła i energii). Drugim zadaniem była modernizacja Centralnej Stacji Ciepłowniczej oraz zabudowa członu ciepłowniczego na bloku 460 MW. Na człon ciepłowniczy bloku 460 MW składały się dwa wymienniki ciepłownicze umiejscowione w maszynowni i jeden wymiennik w kotłowni. Czynnikiem grzewczym dla wody sieciowej CO i CWU jest para upustowa turbiny. Natomiast trzecim zadaniem było zwiększenie zabezpieczenia dostaw ciepła, polegające na budowie szczytowo rezerwowego źródła ciepła. Składa się ono z czterech kotłów olejowych z możliwością dostosowania do spalania gazu. Dzięki inwestycjom powstał układ do wytwarzania ciepła grzewczego, o mocy 301 MWt. Przeprowadzona modernizacja zwiększyła sprawność procesu wytwarzania energii elektrycznej, co pozwoliło na zmniejszenie emisji CO2 do atmosfery o 128 tysięcy ton na rok. Produkcja energii elektrycznej i ciepła w kogeneracji jest jednym z najbardziej efektywnych sposobów poprawy efektywności wytwarzania energii z paliw kopalnych.
W 2020 r. została również przekazana do eksploatacji nowa Stacja Demineralizacji Wody (SDW). Instalacja ta służy zarówno do produkcji wody zdemineralizowanej do obiegu wodno-parowego bloku energetycznego o parametrach fizykochemicznych odpowiadających tzw. wodzie ultraczystej, jak i wody na uzupełnienie obiegu ciepłowniczego. Nowo powstała instalacja oparta jest w całości na nowoczesnych technikach membranowych, gwarantujących minimalne zużycie chemikaliów w procesie uzdatniania wody, a więc bezpiecznych dla środowiska naturalnego. Nowa stacja zastąpiła starą – opartą częściowo na technikach membranowych, tj. mikrofiltracji i odwróconej osmozie, w której jednak końcowy etap oczyszczania stanowiły wymienniki dwujonitowe, wymagające użycia znacznych – w porównaniu z elektrodejonizacją – ilości kwasu i ługu w procesie regeneracji. W procesie elektrodejonizacji do regeneracji żywicy jonowymiennej wykorzystuje się prąd elektryczny w miejsce agresywnych chemikaliów. 
Elektrownia Łagisza obchodzić będzie, w 2023 roku, swoje 60 - cio lecie istnienia. Na przestrzeni tego okresu trwał nieprzerwanie proces modernizacyjny potencjału produkcyjnego oraz przekształceń organizacyjnych i własnościowych. Obecnie Elektrownia Łagisza jest Oddziałem w strukturze TAURON Wytwarzanie S.A. Elektrownia Łagisza za realizację działań inwestycyjnych i modernizacyjnych, których efektem jest dziś znaczne ograniczenie emisji pyłu, tlenku azotu, dwutlenku siarki i dwutlenku węgla wyróżniona została takimi nagrodami jak „Złota Liga Firm”, „Liść Klonu”, „Jakość dla środowiska” i co cenniejsze, w październiku 2001 roku Elektrowni Łagisza została wykreślona z listy najbardziej uciążliwych dla środowiska zakładów tzw. „Listy 80”.  Również w trosce o środowisko wdrożono w 2002 roku System Zarządzania Środowiskowego, a następnie Zintegrowany System Zarządzania oraz EMAS.

Zdjęcia

Oddział Łagisza

Lokalizacja i kontakt 

Adres:
ul. Pokoju 14
42-504 Będzin

Kontakt:
tel: +48 (32) 26 71 000
fax: +48 (32) 26 71 002

e-mail: elektrownia.lagisza@tauron-wytwarzanie.pl